Mavi Kelebekler

Lycaenidae

Özellikler
Mavi kelebekler ailesinden dünya çapında 5000’den fazla altcins mevcuttur. Fauna Europaea’ya göre Almanya’da 48, Avusturya’da 51 ve İsviçre’de 52 cins yaşar. Kelebekler genellikle küçüktür, en fazla orta büyüklüktedir. Bir çok cinsin üst kanatları mavi olduğu için, kelebek ailesine bu isim verilmiştir. Ama mavi kelebekler ailesinden kanatları mavi olmayan cinsler de vardır.

Bir çok cinste erkek ve dişilerin görünüşü biraz farklıdır. Bu farklar çok kez kanatların üst yüzünde görülür. Bir çok türlerde ise tipik sıfatlar kanatların alt yüzünde bulunur.

Bazı cinslerin arka kanatlarının arka kenarında küçük bir „kuyruk“ vardır, bu sıfatı çok kez kelebeğin Almanca adında görürüz, mesela „Grüne Zipfelfalter“ (Zipfel = sivri uç). Bu kelebeğin Türkçe adı zümrüttür (Callophrys rubi).

Bir mavi kelebeğini yalnız uçuşta gördüğümüzde, onu başka tür kelebekten ayırdetmekte güçlük çekbiliriz. Ama özellikle mavi kanatlı türlerde mavi kelebek olduğunu anlarız. Bu yüzden bu kelebekleri en azından aile düzeyinde tanımlayabiliriz.

Mavi kelebeklerin tırtılları çoğunlukla yeşildir. Tırtılların gövdesi uzuncadır ve basıktır, bacaklar çok nadir görülebilir.

Alamanya’da, Avustralya’da ve İsviçre’de, bir kaç cinsin yanında şu mavi kelebek alttürler bulunur:
• Mor Meşe Kelebeği (Favonius quercus)
• Kutsal Mavi (Celastrina argiolus)
• Zümrüt (Callophrys rubi)
• Çokgözlü Mavi (Polyommatus icarus)
• Benekli Bakır Kelebeği (Lycaena phlaeas)
• Everes Argiades Kelebeği (Everes argiades)
• Huş Kelebeği (Thecla betulae)
• Kara Sevbeni (Erik Sevbenisi) (Satyrium pruni)
• Karaağaç Sevbeni (Satyrium w-album)

Ölçüler
Kanat genişliği farklıdır, cinse göre en az aşağı yukarı 20 mm, en fazla aşağı yukarı 35 mm’dir. Tırtılın uzunluğu cinse göre 10 mm ve 18 mm arasınadır.

Yaşam Alanı
Orta Avrupa’da yaşayan mavi kelebekler, farklı ortamlarda bulunur. Bazı cinsler sıcağı sever ve güneşli açık alanlarda görülür, bazı cinsler çalılıklarda ve orman kenarlarında uçar, bazıları da ağaçların tepesindedir. Bu kelebek grubunu çalılıklarda, kumluk alanlarda, ormanlarda, açık alanlarda, parklarda ve bahçelerde de görebiliriz.

Gözlem Zamanı
Alamanya’da, Avustralya’da ve İsviçre’de cinse göre farklı zamanlarda görülür. Bazıları nisan, mayıs ayından, bazıları da haziran, temmuzdan itibaren uçar.

Yılda kaç nesil verdiği cinse bağlıdır. Bir çoğu yalnız bir nesil oluşturur, ama iki nesil veren türler de vardır.

Mavi kelebekler türe göre kışı ya yumurta ya da tırtıl olarak geçirir.

Dağılımı
Mavi kelebekler, Antarktika hariç her kıtada mevcuttur. Orta Avrupa’da yerli olan kelebekler bazen Kuzey ve Güney Avrupa’da da görülür.

Başka Bilgiler
Tırtıllar cinse göre çeşitli bitkilerden besinlenirler, örneğin benekli bakır kelebeğin tırtılı labada otundan (Rumex), kara sevbeninin tırtılı çakal eriğinden (Prunus spinosa).

Yetişkin bireyler türlü bitkilerden bal içerler, örneğin kurtbağrından (Ligustrum vulgare), devedikeninden (Cirsium ve Carduus) ve yabandikeninden (Eupatorium cannabinum).

Linkler
Bilder bei naturgucker.de
Beobachtungen bei naturgucker.de

Metin: naturgucker.de